Vsepr gösterimi bağ açıları
Hem / Historia, Vetenskap & Forskning / Vsepr gösterimi bağ açıları
Seçeneklere dikkatle bakınca:
- “II ve III” = D
- “I ve III” = D olmaz; genelde I ve III “D” mi olur diye bakıyoruz, soru şıkları tam olarak:
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
Buradan “I ve III” şıkkının listede bulunmadığını fark ederiz. Etilen (C₂H₄) Yapısı ve Hibritleşme
- Formül: C₂H₄ (Etilen, diğer adıyla Eten).
- Yapısı: İki karbon (C) atomu arasında bir çift bağ (bir sigma + bir pi bağı) ve her bir karbon üzerinde ikişer hidrojen (H) bulunur.
- Hibritleşme: Her bir karbon sp² hibritleşmesi yapar.
Veya “Esterlerin oluşumu hidrasyon tepkimesiyle gerçekleşir” gibi bir cümle yanlış olur (çünkü bu bir kondenzasyon veya esterleşme tepkimesidir, su açığa çıkar).
Ne yazık ki şıkların tümü görünmediğinden, 27. Burada “yanlış” olan bir ifade aranacaktır.
Bir tanesi “yanlış” (Cevap) Örneğin, “esterler güçlü asitlik gösterir” veya “esterleşme hidrolizdir” gibi bir ifade yanlış olur.
5.
sorulara dair kısa özet tablolar yer almaktadır:
Soru İfadeler Doğruluk Durumu Açıklama 25 I. (Z ve T’nin kapalı formülleri aynı) doğruDolayısıyla “I ve III” ifadesinin doğru olması gerekirdi.
Genel Değerlendirme ve Özet
VSEPR AX₃ sorusunda (Soru 25), üç ifade de uygundur:
- AX₃ → trigonal planar
- Bağ açısı 120°
- Tüm gruplar aynı ise apolar
X, Y, Z, T bileşikleri (Soru 26) incelendiğinde:
- Y: Alifatik halka (Sikloalkan veya sikloalken) → Alifatik nitelik (I.
Y bileşiği alifatik bileşiktir.
II. X ve Z bileşiği birbirinin izomeridir.
III. Z ve T bileşiklerinin kapalı formülleri aynıdır.
Soru: “ifadelerinden hangileri doğrudur?” ve seçenekleri:
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
Bileşiklerin Muhtemel Yapıları Hakkında
Görseldeki X ve T genellikle “benzen” halkasını (aromatik) farklı gösterimlerle (çizgili-dublet bağlar vs.

Bu nedenle molekül geometrisinde önemli bir yere sahiptir.
Moleküllerin VSEPR gösteriminde;
A: Merkez Atomu,
X: Merkez Atoma Bağlı Atom ya da Atom Gruplarını,
E: Merkez Atom Çevresinde Bulunan Ortaklanmamış Elektron Çiftini gösterir.
Merkez Atom: Molekülde en çok bağ yapan atomdur.
Aşağıdaki görselde NH3, H2O ve CH4 moleküllerinin VSEPR gösterimlerini inceleyebilirsiniz.
İlk örneğimiz olan NH3 molekülünün VSEPR gösterimini inceleyelim.
N, atom numarası 7 olan 5A grubu elementidir.
Katman elektron dizilimi incelendiğinde azotun bağ yapımına katılan 3 elektronu ve bir çift ortaklanmamış elektronu olduğu görülür.
(Verilen şıklarla tam eşleşmediği için sorudaki opsiyonların dizilişi hatalı görünüyor; ama mantıkla “I ve III” cevabını çıkarıyoruz.)
3. Bağ çiftleri haricinde yalnız elektron çifti (lone pair) yoksa model “trigonal planar” yani üçgen düzlemsel geometriye karşılık gelir.
Bağ Açısı 120°:
- AX₃ (trigonal planar) yapıdaysa, merkez ile diğer atomlar arasında görülen bağ açıları ideal olarak 120°’dir.
Apolar Yapı:
- Eğer merkez atom X’e bağlı üç grup tamamen aynı ise (örneğin hepsi Y atomu ve elektronegatiflik farkı dengeli), molekülün vektörel dipol momenti sıfırlanır ve yapı apolar olur.
- Trigonal planar, tüm kollar aynı atom veya grupsa genellikle apolar (kutupsuz) sayılır.
Bu üç ifadenin tümü (I, II ve III) AX₃ tipi, ideal trigonal planar bir molekül için geçerli olduğundan, doğru cevap E) I, II ve III şeklindedir.
2.
(X ve Z izomer) yanlış
(re7zonans veya aynı bileşik)
III. İlgili ifadeler şöyledir:I. Y ise içi dolu daire olmaksızın çizilmiş altıgen bir halka (yani çift bağların olmadığı, muhtemelen siklohekzan veya siklohekzen gibi bir halkalı alifatik yapı) şeklinde görünüyor olabilir. Z ve T, aynı aromatik formüle (C₆H₆) sahip olabilir.
Esterler sorusu (27.
Metnin görünen kısmı:
A) Bir karboksilik asit molekülü ile bir alkol molekülünün …
(B), (C), (D), (E) şıkları da büyük ihtimalle çeşitli özellikler sıralıyordur.
Esterlerle ilgili doğru bilinen yaygın özellikler şunlardır:
- Bir karboksilik asit (–COOH) ile bir alkolün (–OH) kondensasyon tepkimesi sonucu ester ve su oluşur.
- Esterlerin genel formülü sıklıkla R–COO–R′ şeklindedir.
- Esterlerde karbonil (C=O) ve karbonil bitişiğinde –O– bağı vardır.
- Kaynama noktaları benzer moleküler kütledeki karboksilik asitlere göre daha düşüktür, çünkü asitlerin aksine hidrojen bağı oluşturma potansiyelleri sınırlıdır.
- Hidroliz edildiklerinde yeniden karboksilik asit ve alkol verebilirler (asit veya baz katalizli).
Dolayısıyla soruda “Bir karboksilik asit molekülü ile bir alkol molekülünün birleşmesinden oluşur.” ifadesi doğrudur, bu nedenle (A) genelde yanlış ifade olamaz.
Soru 25: VSEPR AX₃ Geometrisi
| Soru | İfadeler | Doğruluk Durumu | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 25 | I. (Z ve T’nin kapalı formülleri aynı) doğru Dolayısıyla “I ve III” ifadesinin doğru olması gerekirdi. Genel Değerlendirme ve Özet
Bu üç ifadenin tümü (I, II ve III) AX₃ tipi, ideal trigonal planar bir molekül için geçerli olduğundan, doğru cevap E) I, II ve III şeklindedir. 2.
|
(B), (C), (D), (E) şıkları da büyük ihtimalle çeşitli özellikler sıralıyordur.
Görseldeki 25. McGraw-Hill Education.
@Rumeysa_Ay
| Soru | Olası İfadeler | Doğruluk Durumu | Kısa Açıklama |
|---|---|---|---|
| 27 | A) “Bir karboksilik asit ve alkol tepkimesiyle oluşur.” | Doğru | Esterleşme tepkimesi, kondenzasyon tipindedir.
sorunun genel kabul görmüş cevabı "I ve III doğru"dur; 27. soruda vurgulanmış olası yanlış ifadeleri şöyle tahmin edebiliriz:
Muhtemelen 27. Buna göre atom numarası 1 olan hidrojen ile NH3 molekülünü oluşturur. |